Datum: Zondag 22 Februari
Aanvang: 15.00
Entree: € 18,-
Treurzangen en sonates uit de Duitse barok
Gedichten uit de Eerste Wereldoorlog
Franc Polman, viool en muzikale leiding
Talitha van der Spek, mezzosopraan
Max van Egmond, declamatie
Ruim een eeuw geleden begon de Eerste Wereldoorlog. Deze oorlog was dramatisch voor vele mensen die op het continent en ver daarbuiten hun einde vonden. Er zijn indringende gedichten ontstaan, door Duitse soldaten geschreven, waarin gezocht wordt naar troost en bespiegeling. Eik en Linde wil dit programma uitvoeren ter nagedachtenis aan (de slachtoffers van) deze Eerste Wereldoorlog en heeft een aantal van deze gedichten in het programma ‘Ach, daß ich Wassers gnug hätte…’ opgenomen.
Een kleine drie eeuwen eerder woedde in Europa eveneens een oorlog, de Dertigjarige Oorlog, tussen het protestante Noorden en het Katholieke Zuiden, die eveneens ongekend veel slachtoffers maakte. Kort daarna werden de expressieve lamentaties van Johann Christoph Bach, Schmelzer, Tunder en Bernard, die in dit programma muzikaal centraal staan, geschreven. Met hun barokke ernst bespiegelen ze de zonde, de boete en het leed. Maar het uitzicht op de dood biedt ook troost, bevrijding en verlossing: in vrolijke klankrijkdom wordt de jongste dag en het eeuwig leven bezongen!
De titel van het programma is een citaat uit de lamentatie van J. Chr. Bach, vertaald: ‘Ach, had ik maar tranen genoeg…’. Anders dan in sommige sombere gedichten uit de Eerste Wereldoorlog klinkt in de 17e-eeuwse muziek bevrijding: het lijden zal spoedig voorbij zijn en men kan zich verheugen op het hiernamaals.
De vijf lamento’s worden omkaderd door twee instrumentale werken: als opening klinkt het derde deel uit de ‘Mensa Sonora’ (klinkende tafel) van Biber. Met een ‘eerbetoon aan de harmonie’ (de letterlijke vertaling van Armonico Tributo) van Muffat wordt dit programma op passende wijze besloten.
Programma
- Heinrich Ignaz Franz Biber (1644-1704) Mensa Sonora, 1680
- Johann Christoph Bach (1642-1703) Lamento “Ach daß ich Wassers gnug hätte”
- Johann Heinrich Schmelzer (1620-1680) Lamento sopra la morte di Ferdinando III, 1657
- Franz Tunder (1614-1667) “Ach Herr, lass deine lieben Engelein”
- Reinhard Keiser (1674-1739) Recitatieven en aria’s uit “Octavia”
- Christof Bernhard (1628-1692) “Wass, betrübst du dich”, Dresden 1665
- Georg Muffat (1653-1704) Armonico tributo: sonate V in G gr.t. (1682)
